Armagedon

DWIE GÓRY

"¹³I ujrzałem wychodzące z paszczy Smoka i z paszczy Bestii, i z ust Fałszywego Proroka trzy duchy nieczyste jakby ropuchy;

¹⁴A są to duchy czyniące znaki - demony, które wychodzą ku królom całej zamieszkałej ziemi, by ich zgromadzić na wojnę w wielkim dniu wszechmogącego Boga.

¹⁵Oto przyjdę jak złodziej: Błogosławiony, który czuwa i strzeże swoich szat, by nago nie chodzić i by sromoty jego nie widziano.

¹⁶I zgromadziły ich na miejsce, zwane po hebrajsku Har-Magedon." (Ap.16:13-16).

Trzy żaby są demonicznym przeciwieństwem trzech aniołów. Tak jak trójanielskie poselstwo ma obwieścić prawdy Boże "wśród każdego narodu, szczepu, języka i ludu" (Ap.14:7), tak demony pójdą a na cały świat, aby zwieść jego mieszkańców (Ap.16:14).

Apostoł Jan nawiązuje tu do plagi żab, gdyż była ostatnią, jaką magowie faraona podrobili utwierdzając naród w zwiedzeniu, którego byli autorami (Wj.8:7.18). Trzy żaby wychodzące z ust Smoka, Bestii i Fałszywego Proroka reprezentują apogeum zwiedzenia, które Apokalipsa utożsamia z Armagedonem.

Armagedon jest więc ostatnią próbą zawładnięcia sercami i umysłami ludzi przez Złego. Nie wojną narodów, lecz kulminacją duchowego boju między Chrystusem i Szatanem. Jego podmiotem jest rozproszony po świecie lud Boży, a nie militarne starcie. Do walki nie dojdzie, bo jakżeby władcy ziemi mogliby sprostać Wszechmogącemu Bogu? Robert Mounce napisał w renomowanym komentarzu:

"Bez względu na to, gdzie będzie miał miejsce, Ar-Magedon symbolizuje ostateczną klęskę wszystkich sił zła za sprawą mocy Bożej. Wielki konflikt między Bogiem i Szatanem, Chrystusem i Antychrystem, dobrem i złem, toczący się za kurtyną historii, ujawni się w czasie końca w ostatecznym boju, w którym Bóg okaże się zwycięzcą, zabierając ze sobą wszystkich, którzy pokładali w Nim wiarę do końca."⁽¹⁾

Opis plag w Apokalipsie kontrastuje ze sobą dwie góry. Pierwsza to Syjon, "prześliczna święta góra", która reprezentuje 144.000 zbawionych z Chrystusem (Ap.14:1). Naprzeciwko niej jawi się góra Magedon (hebr. Har-Magedon), z dwiema miriadami miriad niezbożnych pod wodzą demonów (Ap.16:13; Dn.11:45). O tym złowrogim zgromadzeniu tak czytamy u proroka Joela:

"Tłumy i tłumy zebrane w Dolinie Sądu, bo bliski jest dzień Pana w Dolinie Sądu. Słońce i księżyc będą zaćmione, a gwiazdy stracą swój blask. Pan zagrzmi z Syjonu i wyda swój donośny głos z Jeruzalemu, tak, że zadrżą niebiosa i ziemia. Lecz dla swojego ludu Pan jest ucieczką." (Jl.3:19-21).

Apokalipsa akcentuje fakt, że miejsce zgromadzenia bezbożnych zwie się "po hebrajsku" Har-Magedon (Ap.16:16). Nacisk na hebrajski jest wskazówką, że znaczenia tego symbolu należy szukać w Starym Testamencie i wspomnianym języku.

Słowo har w języku hebrajskim oznacza "górę", zaś magedon może pochodzić od Megiddo, albo od mo'ed, czyli "zgromadzenie". Jedynym miejscem w Piśmie Świętym, gdzie oba te słowa występują razem (hebr. har mo'ed) są słowa Lucyfera oddające jego odwieczne pragnienie, aby zapanować na niebiańskim Syjonie, aby zająć miejsce Chrystusa na Bożej "górze zgromadzenia" (Iz.14:13).

Armagedon symbolizuje ostatni wielki wysiłek Szatana, aby unicestwić tych, którzy "strzegą przykazań Bożych" (Ap.12:17). Wielu sądzi naiwnie, że mowa tu o najeździe armii rosyjskiej, chińskiej czy muzułmańskiej na współczesny Izrael, a więc o wielką bitwę w dolinie Megiddo. Wiele przemawia przeciwko takiej literalnej interpretacji:

• Tekst mówi o "górze", zaś góry pod nazwą Megiddo nigdy nie było i nie ma!
• Armagedon ma objąć cały świat (Ap.14:20; 16:14), tymczasem dolina Megiddo (jeśli nawet przyjąć, że chodzi o dolinę) ma ledwie kilkanaście kilometrów!
• Przez dolinę Megiddo przepływa potok Kiszon, a nie rzeka Eufrat, którą Apokalipsa wymienia w kontekście Armagedonu.
• 
  
  

  Słowo Megiddo występuje w Biblii trzynaście razy. Za trzynastym razem użyte jest właśnie w słowie Armagedon.⁽²⁾ Trzynastka pojawia się w Biblii po raz pierwszy (Rdz.14:4) i wielokrotnie później w asyście rebelii. W trzynastym dniu miesiąca Nisan, Haman wymógł na królu Persji dekret śmierci na Izraelitów, którzy mieli być zgładzeni 13 dnia miesiąca Adar (Est.3:7-13). Nimrod, założyciel Babilonu, który poderwał ludzkość do buntu przeciwko Bogu był potomkiem Adama w trzynastym pokoleniu, a jego imię pojawia się jako trzynaste w linii Noego (Rdz.10:6-8). Rebelia była trzynastym grzechem Izraelitów w drodze z Egiptu do Ziemi Obiecanej.⁽³⁾ Numeryczna wartość imion Szatana w językach biblijnych dzieli się zawsze przez trzynastkę (zob. Belial, Szatan, Morderca, Kusiciel).

  Powyższe przykłady biblijne ukazują asocjację trzynastki z buntem. Tym bardziej znamienny jest fakt, że słowo Megiddo, które występuje w Biblii trzynaście razy, za trzynastym razem pojawia się właśnie w Apokalipsie w zwrocie Armagedon. Wydaje się, że w ten sposób autor księgi chciał podkreślić, że Armagedon jest kulminacją duchowej rebelii, jaką Lucyfer rozpętał przeciwko Bogu.

  Warto przy tej okazji powiedzieć, że choć trójka, czwórka, szóstka, siódemka, dziesiątka, dwunastka, trzynastka mają w proroctwach biblijnych symboliczne znaczenie, nie oznacza to, że liczby same przez się mają jakiś mistyczny wpływ na okoliczności naszego życia, jak utrzymuje zabobon numerologii, czy też, że zawierają one jakiś ukryty kod, którego od wieków doszukują się w Biblii kabaliści.

  Septuaginta (grecki przekład Starego Testamentu, znany apostołowi Janowi), tłumaczy słowo Megiddo, jako "zniszczenie", nazywając dolinę Megiddo "doliną zniszczenia". Zgodnie z tą interpretacją Armagedon należałoby utożsamić z "doliną wyroku", "doliną sądu", czy "doliną Jozafata", o której mówił Joel (3:19-21). O jaką dolinę chodzi?

  Otóż w czasach króla Jozafata wyruszyła na Izrael potężna koalicja narodów. Zamiast położyć nadzieję w broni, król zwrócił się o pomoc do Boga. Postawił na czele armii śpiewaków, którzy wielbili Pana śpiewem. Tak niecodzienny orszak miał stawić czoła wielokrotnie liczniejszej, uzbrojonej tłuszczy. Podczas, gdy oni śpiewali i dziękowali Bogu za spodziewane wybawienie, Bóg pomieszał szyki ich wrogów. Niedawni sprzymierzeńcy pokłócili się i wyrżnęli się nawzajem. Dolina zgromadzenia niezbożnych stała się doliną ich sądu i zniszczenia (2Krn.20).

  Wielka koalicja narodów ziemi zebrana z inicjatywy Smoka, Bestii z Morza i Fałszywego Proroka, aby perswazją i represjami wyniszczyć lud Boży, skończy podobnie jak armie, które chciały zniszczyć Izrael Boży w przeszłości (Sdz.7:22; 2Krn.20:22-24). "Miecz jednego skieruje się przeciwko drugiemu" (Ez.38:21). Narody ziemi zebrane przeciwko ludowi Bożemu skończą tak, jak koalicja za czasów Jozafata: "W owym czasie za sprawą Pana ogarnie ich wielkie przerażenie, jeden drugiego uchwyci za bary i pięść podniesie jeden na drugiego" (Za.14:13).

  Apokalipsa, idąc za Joelem, nadaje temu konfliktowi ogólnoświatowy wymiar, mówiąc, że Armagedonem, a więc doliną zgromadzenia, sądu, wyroku i zniszczenia niezbożnych (Jl.3:17-19) będzie cała ziemia:

  
  
  

  "I rzucił anioł swój sierp na ziemię, i obrał z gron winorośl ziemi, i wrzucił je do tłoczni Bożego gniewu - ogromnej. I wydeptano tłocznię poza miastem, a z tłoczni krew wytrysnęła aż po wędzidła koni, na tysiąc i sześćset stadiów." (Ap.14:19-20).

  Powyższy opis dotyczy przyjścia Chrystusa (Ap.19:15). Przestrzeń pokryta krwią o powierzchni 1600 stadiów wskazuje, że Armagedon obejmie całą ziemię (Ap.14:20; 16:14). Czwórka odnosi się bowiem w literaturze apokaliptycznej do ziemi (Dn.7:2; 11:4; Ez.37:9; Ap.7:1; 20:8), zaś dziesiątka jest liczbą obejmującą całość w kontekście próby i sądu (Rdz.18:32; Pwt.4:13; Dn.1:15; Ap.2:10). Pomnożone przez siebie czwórki i dziesiątki podkreślają apokaliptyczny rozmiar tego sądu (4 x 4 x 10 x 10 = 1600), co potwierdza proroctwo Jeremiasza:

  
  
  

  "Wrzawa dochodzi aż do krańców ziemi, gdyż Pan ma spór z narodami, spiera się z wszelkim ciałem; bezbożnych podda pod miecz - mówi Pan. Tak mówi Pan Zastępów: Oto nieszczęście idzie od narodu do narodu i groźna burza zrywa się od krańców ziemi. Zabitych przez Pana będzie w owym dniu od krańca ziemi po kraniec; nie będzie się ich opłakiwać ani zbierać, ani grzebać, będą jako gnój na roli." (Jer.25:31-33).

  Apokalipsa mówi o dwóch ucztach. Ta dla ludu Bożego odbędzie się na niebiańskiej górze Syjon, a jej gospodarzem będzie Syn Boży (Ap.14:1). O niej Biblia mówi: "Błogosławieni, którzy są wezwani na ucztę godów Baranka!" (Ap.19:9). Przedmiotem drugiej uczty będzie sam Armagedon, "góra zgromadzenia", która zamiast zniszczenia zbawionych stanie się pastwą dla żerującego ptactwa:

  
  
  

  "I ujrzałem innego anioła stojącego w słońcu: i zawołał on głosem donośnym do wszystkich ptaków, lecących środkiem nieba: Pójdźcie, zgromadźcie się na wielką ucztę Boga, aby pożreć trupy królów, trupy wodzów, i trupy mocarzy, trupy koni, i tych co ich dosiadają, trupy wszystkich - wolnych i niewolników, małych i wielkich - i ujrzałem Bestię i królów ziemi, i wojska ich zebrane po to, by stoczyć bój z Siedzącym na koniu i z Jego wojskiem. I pochwycono Bestię, a z nią Fałszywego Proroka, co czynił wobec niej znaki, którymi zwiódł tych, którzy przyjęli znamię Bestii i oddawali pokłon jej obrazowi. Oboje żywcem wrzuceni zostali do ognistego jeziora, gorejącego siarką. A inni zostali zabici mieczem Siedzącego na koniu, który wyszedł z ust Jego. Wszystkie zaś ptaki najadły się ciał do syta." (Ap.19:17-21).

  PRZYPISY:

  1. Robert H. Mounce, The Book of Revelation, Grand Rapids, Michigan: Eerdmans, 1977, s. 302.

  2. Joz.12:21; 17:11; Sdz.1:27; 5:19; 1Krn.4:12; 9:15; 2Krl.9:27; 23:29-30; 1Krn.7:29; 2Krn.35:22; Za.12:11

  3. Wj.14:21; 15:23-24; 16:1-3; 16:19-20; 16:27-28; 17:1-4; 32:1-9; Kpł.10:1-2; 24:10-14; Lb.11:1-3; 11:10:35; 12:1-15; 14:1-11.

| początek | odtwarzanie MIDI | dodaj do ulubionych | rekomenduj znajomym | strona główna |