Fragment pochodzi z książki: Jonatana Dunkel "Apokalipsa: Ostatnie wydarzenia na ziemi w proroctwach Pisma Świętego". Zamówienia kierować na adres: Orion, skr. poczt. 39, 26-600 Radomsko.

Przykazanie IV sięga początkiem Ogrodu Eden: "I ukończył Bóg w siódmym dniu dzieło swoje, które uczynił, i odpoczął dnia siódmego od wszelkiego dzieła, które uczynił. I pobłogosławił Bóg dzień siódmy, i poświęcił go, bo w nim odpoczął od wszelkiego dzieła swego, którego Bóg dokonał w stworzeniu" (Rdz.2:1-2).

Ci, którzy odrzucają sabat jako instytucję żydowską sądzą, że ma on początek dopiero na górze Synaj, gdzie Bóg nadał przykazania Żydom. Tymczasem, Bóg dał sabat ludzkości jeszcze w Raju, a więc na setki lat, zanim pojawili się Żydzi, a nawet jeszcze zanim pojawił się grzech! Dlatego Stary i Nowy Testament wiążą sabat z dziełem stworzenia (Rdz.2:1-2; Wj.20:11; 31:17; Mk.2:27; Hbr.4:4).

Bóg dał ludzkości w Raju trzy rzeczy: sabat, pracę i małżeństwo. Jakże śmiesznym byłoby twierdzenie, że małżeństwo i praca są tylko dla Żydów. A mimo to, niektórzy wierzą, że sabat jest wyłącznie dla Żydów! Na tak wąskie ujęcie sabatu nie pozwalają słowa Jezusa mówiące, że "sabat jest ustanowiony dla człowieka" (Mk.2:27).

Niektórzy zaprzeczają temu, gdyż księga Genesis nie zawiera bezpośredniego nakazu święcenia sabatu. Jak jednak wskazuje jej nazwa jest to księga początków, a nie nakazów. Księga Rodzaju nie wymienia żadnego przykazania Bożego, choć były one znane ludziom przed czasami Mojżesza. Kain znał przykazanie "Nie zabijaj" (Rz.3:20; Rz.5:13; Rz.4:15, Józef przykazanie "Nie cudzołóż" (Rdz.39:9), zaś o Abrahamie powiedział Bóg, że znał on i przestrzegał wszystkie Jego przykazania, prawa i przepisy (Rdz.16:5).

Okres siedmiu dni wspomniany jest kilka razy w księdze Rodzaju (Rdz.7:4.10.; 8:10.12). Fakt, że tydzień nie ma odpowiednika w zjawiskach przyrody, tak jak dzień, miesiąc i rok, które wyznaczane są przez słońce i ziemię, wskazuje na dosłowność siedmiu dni stworzenia⁽¹⁾ oraz na znajomość siedmiodniowego tygodnia od zarania dziejów ludzkości.

Sabat zwany jest "siódmym dniem tygodnia" prawdopodobnie dlatego, że opis stworzenia czy potopu są polemikami z sumeryjskimi wersjami stworzenia i potopu (Epika o Stworzeniu, Epika o Gilgameszu). W Mezopotamii używano słowa "sabat" w astrologicznym sensie wobec święta, które przypadało na pełnię księżyca. W tym sensie funkcjonuje on do dziś w czarnoksięstwie jako tzw. sabat czarownic. Mojżesz, jak zauważył biblista Ugo Cassuto, wybrał zwrot "siódmy dzień tygodnia", aby odciąć sabat od tego babilońskiego sabatu, a zarazem, aby podkreślić ponadczasowość sabatu przypadającego na siódmy dzień tygodnia.⁽²⁾

W pierwszym tygodniu Bóg stworzył każdego dnia coś trwałego dla całej ludzkości: ziemię, światło, morza, lądy, słońce i księżyc, zwierzęta i rośliny. Sabat ukoronował stworzenie. Bóg dał również sabat całej ludzkości jako trwałą pamiątkę stworzenia i znak przynależności do Bożego porządku rzeczy (Ez.20:20).

Większość chrześcijan, z różnych powodów, obiera niedzielę za dzień nabożeństwa i odpoczynku. Czy zmiana sabatu z siódmego dnia tygodnia na pierwszy ma potwierdzenie w Nowym Testamencie? Przestudiujmy wersety w Nowym Testamencie, które wymieniają niedzielę. Nie zabierze to wiele czasu, gdyż jest ich niewiele. Czy sugerują one zmianę w Prawie Bożym?

Pierwsza grupa tekstów wymieniających niedzielę mówi, że Chrystus zmartwychwstał pierwszego dnia tygodnia (Mt.28:1-2; Mk.16:1-2.9); Łk.23:56; Łk.24:1; J.20:1). W żadnym z nich nie ma jednak najmniejszej sugestii, aby zacząć święcić ten dzień w miejsce sabatu.

W całej Biblii nie ma wzmianki, aby Pan Jezus czy apostołowie uczynili niedzielę pamiątką zmartwychwstania. Nowy Testament świadczy, że pamiątką śmierci i zmartwychwstania Chrystusa jest Wieczerza Pańska oraz chrzest (Rz.6:3-6).

Wszystkie obrzędy, jakie chrześcijanie mieli obchodzić są w Biblii wsparte klarownym nakazem Pańskim (np. sabat, Wieczerza Pańska, chrzest). Nie ma takiego ustanowienia, co do niedzieli jako pamiątki zmartwychwstania.

Czy uczniowie Jezusa zebrali się w niedzielę razem, aby uczcić zmartwychwstanie, tworząc tym spotkaniem precedens dla niedzielnych nabożeństw? Przeczytajmy, co mówi Nowy Testament:

"A gdy nastał wieczór owego pierwszego dnia po sabacie i drzwi były zamknięte tam, gdzie uczniowie z bojaźni przed Żydami byli zebrani, przyszedł Jezus, stanął po środku i rzekł do nich: 'Pokój wam!'" (J.20:19). [podkreślenia moje]

Apostołowie zamknęli się nie po to, aby uczcić zmartwychwstanie Jezusa uroczystym nabożeństwem, lecz z bojaźni przed Żydami, aby nie podzielić losu Jezusa: "Albowiem jeszcze nie rozumieli Pisma, że musi powstać z martwych" (J.20:9). Nawet, gdy Pan Jezus stanął pośród nich tego wieczora, musiał ich przekonywać, że naprawdę zmartwychwstał (Łk.24:36-45), gdyż uczniowie nie wierzyli jeszcze w Jego zmartwychwstanie.

Weźmy też pod uwagę pewną techniczną kwestię, a mianowicie, gdy Jezus stanął między nimi był to już wieczór, zaś w czasach biblijnych dzień zaczynał się i kończył o zmierzchu (Rdz.1:5.8; Kpł.23:32). Spotkanie to miało miejsce w niedzielę wieczorem, a więc gdy zaczynał się już drugi dzień tygodnia. Jeśli spotkanie uczniów ze zmartwychwstałym Jezusem miałoby dać podstawę pod zmianę dnia nabożeństwa, to należałoby święcić drugi dzień tygodnia (poniedziałek), a nie pierwszy!

"Pierwszego dnia w tygodniu niech każdy z was odkłada u siebie i przechowuje to, co może zaoszczędzić, żeby składki wnoszono nie dopiero wtedy kiedy ja przyjdę" (1Kor.16:2).

Powyższy tekst wymienia niedzielę, zarazem jednak przyświadcza, że nabożeństwa NIE odbywały się w czasach apostolskich w niedzielę. Apostoł Paweł polecił, aby wierzący odkładali dziesięciny i dary pierwszego dnia tygodnia (w niedzielę), gdy ustalany był tygodniowy budżet, zamiast dopiero wtedy gdy do nich przychodził w dniu nabożeństwa. Kalkulowanie wielkości daru dopiero w dniu nabożeństwa odwracałoby umysły ku sprawom przyziemnym, nie mówiąc o tym, że pod koniec tygodnia domowy budżet mógł być pusty.

Zwróćmy uwagę, że dary każdy miał sam (gr. par heauto), czyli prywatnie odłożyć pieniądze "u siebie", a więc w domu, i tam je "przechować" do dnia nabożeństwa. Wynika z tego jasno, że nie chodziło o niedzielę. Apostoł Paweł przychodził na nabożeństwa zawsze w sabat (Dz.13:14.42-48; 17:1-4; 18:4). Wtedy to, zgodnie z jego zaleceniem, należało składać dary odłożone pierwszego dnia tygodnia "u siebie" i "przechowane" przez cały tydzień.

Warto przy tej okazji zwrócić uwagę, że apostoł Paweł określa tu niedzielę "pierwszym dniem po sabacie" (gr. kata mian sabbaton), nie zaś "dniem słońca" (łac. dies Solis) czy "dniem Pańskim". Potwierdza to, że pierwsi chrześcijanie, zarówno pochodzenia żydowskiego jak pogańskiego używali w swoim codziennym życiu kalendarza biblijnego, w którym sabat był punktem odniesienia dla pozostałych dni.

"A pierwszego dnia po sabacie, gdy się zebraliśmy na łamanie chleba, Paweł, który miał odjechać nazajutrz, przemawiał do nich i przeciągnął mowę, aż do północy... a wróciwszy na górę łamał chleb i spożywał, i mówił długo, aż do świtania, i tak odszedł" (Dz.20:7.11).

Niektórzy używają tego tekstu, aby uzasadnić święcenie niedzieli. Czy jednak łamanie chleba wyróżniało jakiś dzień nad inne? Nie, ponieważ uczniowie zbierali się w tym celu każdego dnia. W Dziejach Apostolskich czytamy: "codziennie też jednomyślnie uczęszczali do świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali pokarm z weselem i w prostocie serca". (Dz.2:46).

W czasach biblijnych doba trwała od zmierzchu do zmierzchu (Rdz.1:5; Mk.1:32). Sabat zaczynał się w piątek wieczorem i kończył w sobotę wieczorem. Powyższy tekst potwierdza, że apostoł Paweł spotkał się z wierzącymi w sobotę. Spotkanie przeciągnęło się poza zmierzch. Rozpoczął się więc pierwszy dzień tygodnia, choć my powiedzielibyśmy, że był to sobotni wieczór, i tak to oddają niektóre współczesne przekłady.⁽³⁾

Żydzi od starożytności po czasy współczesne spotykają się wieczorem w sobotę, aby spożywać wspólnie chleb i cieszyć swoim towarzystwem. W ten sposób wydłużają dzień sabatu, na który czekają cały tydzień. Podobny charakter miało wspomniane spotkanie Pawła. Przeciągnęło się do późnego wieczora, a więc gdy rozpoczął się już pierwszy dzień tygodnia, a nawet do poranka, kiedy to apostoł pożegnał się i ruszył w drogę.

Czy Paweł, gdyby pierwsi chrześcijanie święcili niedzielę, wyruszyłby w męczącą pieszą podróż, zamiast pozostać z nimi na niedzielnym nabożeństwie?

Apostoł Jan napisał: "W dzień Pański popadłem w zachwycenie" (Ap.1:10). W tym wersecie, ani w kontekście nie pojawia się słowo "niedziela", ani "pierwszy dzień tygodnia". Wczytanie tej idei w tekst biblijny jest sprzeczne z zasadami hermeneutyki biblijnej.

Tekst mówi "dzień Pański", nie identyfikując dnia tygodnia. Apostoł Jan zapewne wychodził z założenia, że jest oczywiste o jaki dzień chodzi, gdyż w I wieku chrześcijanie powszechnie święcili siódmy dzień tygodnia.

Jeśli pozwolimy Biblii interpretować samą siebie, co jest najlepszą zasadą hermeneutyki, zobaczymy że "dniem Pańskim", gdy chodzi o dzień tygodnia jest w Piśmie Świętym zawsze sabat. Jezus "jest Panem sabatu" (Mk.2:28). Bóg nazywa go "swoim świętym dniem" (Iz.58:13). Przykazanie IV mówi, że sobota to "sabat Pana" (Wj.20:10). Sobota święcona będzie jako "dzień Pański" także na nowej ziemi (Iz.66:23).

PRZYPISY:

1. Hebrajski rzeczownik jom (dzień), gdy występuje w Biblii z liczebnikiem porządkowym tak, jak w opisie stworzenia, oznacza 24-godzinny odcinek czasu, co odnosi się zarówno do pierwszych sześciu dni stworzenia (Rdz.1), jak do dnia siódmego (Rdz.2:3).

2. Ugo Cassuto, A Commentary on the Book of Genesis, New York: 1961, s. 63.

3. Np. The New English Bible.

Adres serwisu:
http://www.eliasz.pl

Chrzescijanski Serwis Promocyjny

Ostatnie zmiany: 31.12.2000 r.

[początek]